Hiểu đúng về từ バカ (baka) – cách chửi ngu của người Nhật

馬鹿: Đây là cách viết Kanji của Baka. Nếu tách riêng 2 từ ra chúng ta được 馬 (Uma) – con Ngựa và 鹿 (Shika) – con Hươu. Tại sao hai con vật này lại liên quan đến “Đồ ngốc !”. Hãy cùng tìm hiểu nguồn gốc của từ chửi thề tiếng Nhật này nhé.

Nguồn gốc バカtrong tiếng Nhật

Dù có rất nhiều lý thuyết xung quanh ý nghĩa đằng sau của バカ (baka), lý thuyết được chấp nhận nhiều nhất đến từ một điển tích của Trung Quốc. Vị tướng nọ muốn soán ngôi vua, đã dắt một con hươu đến tiến vua, thế nhưng ông lại nói rằng “Tôi đến để tặng Ngài một con ngựa hùng dũng”.

Ông dùng cách này để kiểm tra số lượng quan trong triều dưới trướng của mình so với lực lượng của nhà vua. Những người sợ hãi trước quyền lực của vị tướng sẽ khăng khăng nói rằng đó là ngựa, trong khi một số vẫn thật thà bảo rằng đó là hươu. Những người ấy sau này bị vị tướng thẳng tay trừ khử không thương tiếc.

Từ đó cụm từ 指鹿為馬 (Shirokuiba) – Chỉ hươu bảo ngựa ra đời, ám chỉ kẻ ngu ngốc không biết nương theo chiều gió. Đồng thời chỉ trích vào sức mạnh của quyền lực có thể bẻ cong sự thật.

Cách sử dụng Baka theo từng vùng miền ở Nhật

Tất nhiên, Baka dù được sử dụng ở đâu, cũng thường mang ý nghĩa xấu. Thế nhưng tùy vùng miền mà mức  độ nặng nhẹ cũng khác nhau.

Ví dụ ở vùng Kanto, nếu người lạ dùng từ này với bạn có nghĩa là họ muốn trêu chọc, đùa cợt chế nhạo nhẹ nhàng. Baka còn được sử dụng bởi thành viên trong gia đình, gồm 2 nghĩa, hoặc là bằng với “Kawaii” (đáng yêu)  hoặc là “Shouganai” (Hết cách rồi).

Thế nhưng ở vùng Kansai, người thân trong gia đình không bao giờ dùng từ này với nhau. Cũng như khi bị người lạ nói như thế, có nghĩa là họ đang cố tình chửi thề, miệt thị bạn. Bạn mà dùng Baka với người Kansai, họ sẽ nổi giận đấy nhé !

Cũng giống như sự khác biệt trong cách dùng từ “Ngu” ở miền Bắc và miền Nam Việt Nam vậy. Người miền Nam dùng từ “Ngu” với bạn bè, thế nhưng ở phía Bắc, “Ngu” là từ chửi mang ý nghĩa nặng nề.

Thay vào đó, người Kansai thường dùng từ Aho để trêu chọc bạn bè hơn. Thật ra giữa Baka và Aho có chút khác biệt chứ không phải là khác nhau giữa cách sử dụng giữa hai vùng đâu. Baka ý chỉ những người có thể đầu óc không tệ, nhưng lười suy nghĩ, không chịu suy nghĩ còn Aho lại ám chỉ người không có khả năng suy nghĩ. Nhìn chung, từ Aho có nghĩa khắc nghiệt hơn Baka.

Thế nhưng nếu bạn ở Hokkaido, không cần phải suy nghĩ nhiều đến sự khác biệt này, vì Hokkaido là tổ hợp dân cư từ nhiều vùng của Nhật Bản. Nhân tiện, tại đó cũng có một phiên bản khác của Baka đó là はんかくさい (Hankakusai) hay たくらんけ (Takuranke) theo phương ngữ cũ.

Nhiều người Nhật tự hào được là một kẻ Baka

Như đã nói ở trên, ở vùng Kanto, thỉnh thoảng Baka có ý nghĩa như ngốc một cách đáng yêu hoặc buồn cười.

Ngoài ra, バカ (baka) còn ám chỉ những người thật sự đam mê một cái gì đó. Ví dụ như 野球バカ (những kẻ cuồng bóng chày), 日本語バカ (cuồng tiếng Nhật). Bạn có dám vỗ ngực tự xưng mình là một Nihongo Baka không? Nếu Baka được hiểu theo nghĩa này, không phải tất cả chúng ta đều là lũ ngốc hay sao?

Một số kết hợp của từ Baka

Thỉnh thoảng, người Nhật dùng Baka riêng lẻ, đôi khi, họ muốn dùng thành tổ hợp từ. Bạn nên nhớ, đễ nhỡ có bị ai nói còn biết là họ đang chửi mình.

• 大馬鹿 (おおばか) – Ō baka: Đại ngốc
• 激馬鹿 (げきばか) – Gekibaka: Ngu hặng nặng
• 超馬鹿 (ちょうばか) – Chō baka: Ngu không phải dạng vừa
• 馬鹿野郎 (ばかやろう) – Bakayarou: Thằng ngu
• 大馬鹿野郎 (おおばかやろう) – Ō baka yarou: Thằng đại ngu

Nếu bạn sống ở Nhật thì học ngôn ngữ chửi và từ lóng tiếng Nhật cũng rất cần thiết, không hẳn để bạn chửi mà để bạn hiểu được thái độ của mọi người xung quanh. Vì từバカ (baka) – đồ ngốc được sử dụng nhiều nhất nên hiểu đúng về nó sẽ giúp bạn phân biệt được lúc nào người ta đang chửi lúc nào chỉ đang chọc vui thôi.