2019 Nhật Bản bắt đầu triều đại mới, lấy niên hiệu Lệnh Hòa (令和 – Reiwa)

Nguồn gốc của niên hiệu令和 (Reiwa – Lệnh Hoà)

Văn phòng nội các chính phủ cho biết, niên hiệu của triều đại mới được lấy từ Vạn Diệp Tập (万葉集  – Manyoshu). Đây là bộ sưu tập các bài hát lâu đời nhất của Nhật Bản được biên soạn từ hơn 1200 năm trước.

Cụ thể, chữ Hán “Lệnh Hòa” được lấy từ hợp tuyển hòa ca (和歌 – waka) trong Vạn Diệp Tập, ra đời hồi thế kỷ VIII dưới thời Nara. Hai chữ này được lấy từ Quyển 5, lời tựa của nhóm 32 bài thơ “Mai hoa ca” (Ume no Hana no Uta từ 815 – 846) như sau:

Hán văn:

• 于時、初春令月、氣淑風和、梅披鏡前之粉、蘭薫珮後之香。[11]

Hán-Việt:

• Ư thời, sơ xuân lệnh nguyệt, khí thục phong hòa, mai phi kính tiền chi phấn, lan huân bội hậu chi hương.

Diễn giải Hán văn bằng tiếng Nhật:

• 時に、初春の令月にして、気淑く風和ぎ、梅は鏡前の粉を披き、蘭は珮後の香を薫す。

Dịch nghĩa:

Khi mà, đầu xuân tháng lành,

Khí trong, gió hòa,

Hoa mai nở phấn trắng trước gương,

Hoa lan tỏa hương sau ngọc bội.

Như vậy, trong Vạn Diệp Tập,  令和 mang ý nghĩa một mùa xuân mới, lan tỏa hòa bình. Nó khiến cho người đọc nhớ đến mùa xuân ấm áp đầy hy vọng trong mùa đông lạnh giá. Có thể nói rằng niên hiệu mới mang theo hi vọng của người Nhật về một thời đại mới bình yên thông qua phép ẩn dụ bốn mùa.

Ý nghĩa của niên hiệu 令和 (Reiwa – Lệnh Hoà)

令和 là một thuật ngữ mang nhiều ý nghĩa và có thể nói Nhật Bản đã “phá vỡ truyền thống” trong cách đặt niên hiệu từ trước tới nay. Chính phủ đã chọn từ 令和 từ một tập thơ Nhật Bản thay vì văn học cổ điển Trung Quốc như thông lệ từ xa xưa.

Theo Bộ Ngoại giao Nhật Bản, niên hiệu mới gồm 2 từ: “令– Rei” – có thể có ý nghĩa liên quan tới “trật tự” hoặc có thể là “điềm lành” trong khi từ “和– Wa” thường được hiểu là “hòa bình” hoặc “hài hòa”.

Cũng trong hợp báo ngày 1/4/2019, Thủ tướng Shinzo Abe cho biết thông qua niên hiệu mới令和 (Reiwa – Lệnh Hòa) muốn nhắn gửi đến người dân Nhật Bản và thế hệ trẻ của đất nước. Ông Abe nói:

 “Manyoshu, mà tôi đã đề cập trước đó, là một cuốn sách tượng trưng cho văn hóa dân tộc và truyền thống lâu đời của Nhật Bản. Những bài hát trong đó được hát bởi nhiều người, không chỉ là hoàng đế, hoàng tộc, quý tộc, mà cả những người bảo vệ và nông dân…

Chúng ta sẽ tiếp tục kế thừa lịch sử, văn hóa, thiên nhiên tươi đẹp của từng mùa và mô hình quốc gia của Nhật Bản sang thời đại tiếp theo.

Giống như những bông hoa mận nở rộ, báo hiệu sự xuất hiện của mùa xuân sau một mùa đông khắc nghiệt, mỗi người dân Nhật Bản có thể tự mình nở hoa với hy vọng vào ngày mai”.

“Cùng với kỷ nguyên mới, tôi hy vọng rằng thế hệ trẻ sẽ có thể đóng vai trò tích cực nhất đối với ước mơ và hy vọng của họ. Điều này cũng là một điểm quyết định thời đại hiện tại.”

Như vậy với niên hiệu mới này, Nhật Bản hy vọng dù đất nước đang phải đối mặt với những bước ngoặt lớn, nhưng cả dân tộc sẽ cùng nhau chung sức bảo vệ và nuôi dưỡng những giá trị văn hóa truyền thống. Và ý nghĩa kế đến là thông điệp dành cho những người trẻ sẽ tiếp tục dẫn đầu kỷ nguyên tiếp theo và luôn giữ hy vọng vào ngày mai.

Mỗi niên hiệu có ý nghĩa diễn giải những thay đổi cho những thập kỷ sắp tới và có vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của người dân đất nước này. Như vậy, niên hiệu mới Reiwa – Lệnh Hòa được quyết định cũng làm đổi mới quyết tâm của đất nước Nhật Bản, ở đó mọi người sẽ đoàn kết cùng nhau chào đón kỉ nguyên mới với nhiều điều hi vọng.