Thuật ngữ “Wabi Sabi” thường được sử dụng để mô tả dụng cụ uống trà mà bạn cảm thấy đơn giản, đồng thời là vẻ đẹp mà bạn nhìn thấy tại khu vườn được bao quanh bởi sự tĩnh lặng. Tuy nhiên thực sự Wabi Sabi là gì? Wabi Sabi có mối quan hệ như thế nào với văn hóa của Nhật Bản? Ngay bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ cho các bạn những điều liên quan đến Wabi Sabi.
Tìm Hiểu Wabi Sabi Là Gì?
Wabi Sabi được biết đến là hình ảnh của một danh từ chỉ được dành riêng cho Nhật Bản. Điển hình như vẻ ngoài giản dị, trầm lặng hay chỉ cái gì đó chưa được hoàn thiện. Tuy nhiên thực tế thì Wabi Sabi chính là sự kết hợp của hai danh từ là Wabi và Sabi. Có vẻ như mỗi từ đều sở hữu một ý nghĩa khác nhau, dưới đây chúng ta hãy cùng tìm hiểu Wabi Sabi là gì nhé!
Ý nghĩa của từ Wabi
Wabi là từ được viết tiếng Nhật là “侘び”, đồng thời Wabi là một dạng danh từ của động từ Wabi. Từ này chỉ:
- Sự tĩnh mịch, trầm tư, buồn và thanh vắng.
- Theo tinh thần haiku và trà đạo, yên tĩnh, đơn giản, yên lặng và bình tĩnh.
Ban đầu thì từ này có nghĩa là “mọi thứ không như mình nghĩ thì trầm tư và buồn”. Tuy nhiên kể từ thời Muromachi thì người ta đã chấp nhận trạng thái không như mình muốn chính là cảm giác nghèo đói và thất vọng. Bộ dạng này như đang bị thiếu hụt đáng kể về hàng hóa, tiền bạc. Từ Wabi đã đi đến một ý nghĩa cực kỳ tích cực đó chính là cố gắng xoay sở để có cuộc sống ổn định hơn.
Đây cũng là một từ thể hiện được sự phong phú về mặt tinh thần đối với việc cố gắng vui trong hoàn cảnh mình gặp phải mà không hề bị bi quan.
Ý nghĩa của từ Sabi
Sabi được viết trong tiếng Nhật chính là “寂び”, đây được biết đến là một dạng danh từ của động từ Sabu. Theo như từ điển cổ thì Sabi chính là một trong những vẻ đẹp tiêu biểu cho nghệ thuật cổ điển của Nhật Bản. Vẻ đẹp này là sự kết hợp của sự sẻ lại như là một hiện tượng, đồng thời là sự cô đơn gắn liền với nó.
Vẻ đẹp này đã vượt qua các bài thơ, trà và bài hát lấy bối cảnh chính là sự vô thường, sự cô đơn. Nói cách đơn giản thì bạn có thể cảm nhận được hương bị từ sự cũ kỹ, bình yên và những thứ được gọi là khô héo. Không giống như Wabi là thể hiện sự tâm linh, từ Sabi ở đây dường như là một khái niệm xem sự thay đổi bản chất bên trong xuất hiện ra bên ngoài như một vẻ đẹp.
Sau cùng thì ý thức thẩm mỹ của Wabi Sabi đã lan rộng đến Phật giáo Thiền tông du nhập từ nước Trung Quốc. Kể từ thời Muromachi thì ý tưởng tìm kiếm bản chất của Thiền tông đã được lan rộng đến các samurai cùng với trí thức. Đồng thời đã có tác động văn hóa, chẳng hạn đó là khu vườn cảnh khổ, thể hiện được dòng chảy của nước, cát và đá.
Cách Dùng Của Từ Wabi Sabi
Nói từ Wabi Sabi thì ví dụ như đền hoặc miếu, khi nói đến các tòa nhà cũ hay nói về việc trang trí các bộ phận bằng gỗ bị trầy xước và màu gỉ. Khi đó chúng ta có thể nói rằng “Ngôi đền được bao quanh bởi sự yên bình này sẽ không có trang trí lộng lẫy, tuy nhiên chúng ta có thể cảm giác được Wabi Sabi.
Khi bạn nhìn thấy rêu mọc trên đá kê chân trong vườn thì bạn không chỉ nghĩ đến vẻ đẹp của màu xanh mà bạn còn cần nghĩ đến thời gian để chúng có thể phát triển. Và một số người sẽ cảm nhận được cảm giác ổn định do đặc tính của đá lúc này sẽ không hề thay đổi kể cả sau nhiều thập kỷ trước đó. Trong trường hợp như vậy bạn có thể nói là “ Tôi cảm thấy Wabi Sabi từ đá này, và khi tôi nhìn vào nó trái tim tôi đã bình tĩnh lại”.
Bạn hãy tưởng tượng sự mong manh của những chiếc lá mùa thu rơi, sự cô đơn của những cành cây còn lại cùng với sự khắc nghiệt của mùa đông sắp tới thì bạn hãy nói rằng: “Tôi cảm thấy ánh sáng của những chiếc lá mùa thu cùng với sự cô đơn của những chiếc lá rụng”.
Như chúng tôi đã đề cập bên trên, Wabi Sabi dường như được sử dụng khi cảm xúc của một người dao động lặng lẽ với một sự kiện hay một không gian nào đó.
Mối Quan Hệ Giữa Văn Hóa Nhật Bản Và Wabi Sabi
Vừa rồi chúng tôi đã chia sẻ cho các bạn những cách sử dụng Wabi Sabi. Chắc hẳn các bạn đã hình dung ra được cách sử dụng Wabi Sabi trong cuộc sống hàng ngày của mình. Sau đây, chúng ta hãy cùng nhau đi tìm hiểu mối liên hệ giữa văn hóa Nhật Bản cùng với Wabi Sabi bằng cách sử dụng người đó để làm từ khóa.
Wabi Sabi trong trà đạo của Sen no Rikyu
Nhiều người có thể nghĩ đến trà đạo khi họ nghe đến thuật ngữ Wabi Sabi. Vậy khởi đầu của điều đó nghĩa là gì? Trong giới quý tộc cùng với samurai của thời Muromachi thì trà đạo như một nghệ thuật đánh giá cao việc sưu tầm đồ trà tuyệt đẹp của người dân Nhật Bản, đặc biệt trà đạo đã trở nên phổ biến. Trong khi từ sau khoảng thời gian thời Muromachi, một số trà sư nổi tiếng điển hình như Murata Juko và Takeno Jōo đã sáng tạo ra một nghi lễ bằng cách sử dụng các dụng cụ uống trà nổi tiếng mà chúng ta có thể cảm thấy được sự đơn giản và yên tĩnh, đó chính là Wabi-cha.
Murata Juko để lại một câu nói đó là : “Tôi không thích mặt trăng không có mây”. Đồng thời nói rằng mặt trăng xuất hiện ẩn sau những đám mây còn tuyệt vời và đẹp hơn mặt trăng tròn tỏa sáng. Theo như câu nói này thì ông đã nhấn mạnh vào tinh thần thưởng thức cái đẹp thiếu trong Wabi-cha.
Chính Sen no Rikyu đã học trà đạo tại Takeno, đây là một thị trấn rất quyền lực và nổi tiếng tại Sakai. Đây là một thành phố thành phố thương mại quốc tế diễn ra vào thời điểm đó. Mục đích để có thể đào sâu hơn nữa nghi thức trà đạo của Tamako.
Sen no Rikyu đã tạo ra một buổi trà đạo cực kỳ căng thẳng tập trung vào việc trao đổi tình cảm của mọi người. Bên cạnh đó, ông đã tạo ra một số công cụ bằng con mắt thẩm mỹ của riêng mình đồng thời là phát huy sự độc đáo chưa từng thấy trong trà đạo cho tới thời điểm đó. Đồng thời đã sáng tạo nên thành công rực rỡ cho Wabi-Cha.
Vào thời kỳ Edo thì Wabi trong trà đạo đã được coi là một ý thức thẩm mỹ cơ bản, đặc biệt ý nghĩa và nội dung của trà đạo đã được các bậc thầy xác định như là một thứ cần được hướng tới một cách tích cực. Trên thực tế cho thấy, từ thời Edo đã xuất hiện từ Wabi-cha.
Kobori Enshu và sự cô đơn thẩm mỹ
Cô đơn xinh đẹp chính là một khái niệm về vẻ đẹp của trà đạo nó đã được hình thành bởi Kobori Enshu vào đầu thời kỳ Edo. Kobori Enshu được biết đến là một trong những bậc lãnh chúa và bậc thầy về trà. Người đã học trà đạo từ Furuta Oribe và Sen no Rikyu.
Cảm giác thẩm mỹ của Wabi Sabi đã cảm thấy một hơi thở tươi sáng được gọi là sự cô đơn đẹp đẽ. Đặc biệt Enshu đã tổ chức khoảng 400 buổi lễ trà cho cuộc đời của mình. Ông ấy đã mời toàn bộ các kuge , hatamoto,… cùng với tổng số người được cho là lên tới 2 nghìn người. Hơn nữa, thế giới của Wabi Sabi chính là cảm giác được chia sẻ cho nhiều lĩnh vực, từ lĩnh vực thiên nhiên quen thuộc đến kiến trúc của trà đạo và văn học.
Wabi Sabi Đã Lan Rộng Ra Toàn Thế Giới
Từ Wabi Sabi cũng được hiểu tromg tiếng Anh chính là Wabi Sabi. Từ Wabi Sabi thường được sử dụng như một từ đồng nghĩa với các từ khi khách du lịch từ nước ngoài thể hiện đất nước Nhật Bản hoặc khi giới thiệu văn hóa Nhật Bản ở nước ngoài. Cuối cùng thì chúng tôi muốn giưới thiệu cho bạn những người đã truyền bá Wabi Sabi và Thiền ra thế giới thông qua sách.
-
Đầu tiên chính là Tenshin Okakura, đây là một nhà tư tưởng Nhật Bản. Trong “The Book of Tea”, chúng tôi đã giới thiệu về trà đạo của Nhật Bản, mối quan hệ của trà đạo với Thiền, Đạo giáo và nghệ thuật cắm hoa. Đồng thời chính là tâm linh của người Nhật Bản.
-
Người thứ hai chính là Bernard Leach, đây là một thợ gốm cũng tham gia vào phong trào nghệ thuật dân gian của Nhật Bản. Ông đã mô tả Wabi Sabi trong cuốn sách của mình. Ông còn là người thợ thủ công vô danh có cái nhìn cực kỳ sâu sắc về nét đẹp của người Nhật Bản.
-
Người thứ ba chính là một nhà văn, một nhà biên tập có tên Leonard Koren. Trong cuốn sách “Wabi Sabi dành cho nghệ sĩ, nhà thiết kế, nhà thơ và nhà triết học”, ông đã mô tả được ý nghĩa không rõ ràng của từ Wabi Sabi là chủ nghĩa hiện đại.
-
Thứu 4 chính là Daisetsu Suzuki, ông chính là một trong những học giả Phật giáo, người đã nghiên cứu về Thiền ở thời Soyen Shaku vảu Engakuji. Đồng thời sau đó sẽ đến Hoa Kỳ để có thể viết hơn 20 cuốn sách về thiền bằng ngôn ngữ tiếng Anh, đồng thời là được biết đến. Ông đã viết cuốn “Đề cương về Phật giáo Đại thừa”, đồng thời là có cá bài giảng về triết học Phật giáo cùng với tư tưởng Thiền tại Đại học Harvard và tại Đại học Princeton, điều này đã kích hoạt được sự bùng nổ của ZEN.
-
Cuối cùng, chúng tôi muốn giới thiệu cho bạn về Steve Jobs, đây là một trong những người sáng lập ra Apple Inc tại Hoa Kỳ. Ông đã ngồi thiền, đồng thời là coi trọng một thầy tu của giáo pháo Soto chính là thầy của mình. Tất cả những sản phẩm ông làm ra đều vô cùng tinh xảo, đặc biệt là mang đậm âm hưởng của ZEN. Sự tận tâm của ông đã được mô tả rõ ràng và sắc nét trong Steve Jobs. Đồng thời là tâm linh của ông đã được truyền tra thế giới.
Trên đây, chúng tôi đã đi chia sẻ cho các bạn Wabi Sabi là gì? Đồng thời là mối quan hệ giữa văn hóa Nhật Bản và Wabi Sabi. Qua đây chúng ta có thể thấy Wabi Sabi mang ý nghĩa sâu sắc và có mối liên hệ tuyệt vời với văn hóa tại Nhật Bản. Đặc biệt, Wabi Sabi luôn đi đôi với văn hóa Nhật Bản và thể hiện được những nét đẹp sâu sắc nhất về xứ sở hoa anh đào.